Buna göre, yılın ilk 6 aylık döneminde toplam otomotiv üretimi bir önceki yılın aynı dönemiyle paralel seyretti ve 706 bin 422 adet olarak gerçekleşti. Otomobil üretimi ise yüzde 5 azalarak 439 bin 101 adet olarak gerçekleşti. Traktör üretimiyle birlikte toplam üretim ise 722 bin 309 adedi buldu. Yılın ilk altı aylık döneminde ticari araç grubunda üretim bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 9, hafif ticari araç grubunda yüzde 11 artarken ağır ticari araç grubunda ise yüzde 13 geriledi. Bu dönemde, otomotiv sanayisinin kapasite kullanım oranı yüzde 67 olarak gerçekleşti. Araç grubu bazında kapasite kullanım oranları ise hafif araçlarda (otomobil + hafif ticari araç) yüzde 68, kamyon grubunda yüzde 56, otobüs-midibüs grubunda yüzde 63 ve traktörde yüzde 42 seviyesinde gerçekleşti.
Yılın ilk altı aylık döneminde otomotiv ihracatı geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre adet bazında yüzde 8 artarak 530 bin 322 adet olarak gerçekleşti. Bu dönemde otomobil ihracatı bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 6 düşüş kaydederken, ticari araç ihracatı ise yüzde 32 oranında arttı. Traktör ihracatı ise 2024 yılının aynı dönemine göre yüzde 37 azalarak 5 bin 269 adet olarak gerçekleşti. Türkiye İhracatçılar Meclisi verilerine göre, toplam otomotiv sanayi ihracatı, 2025’in ilk altı aylık döneminde yüzde 17,6 ile sektörel ihracat sıralamasında ilk sıradaki yerini korudu. Uludağ İhracatçı Birlikleri (UİB) verilerine göre, ilk altı aylık dönemde toplam otomotiv ihracatı 19,7 milyar dolar oldu. Aynı dönemde otomobil ihracatı ise yüzde 12 artışla 5,8 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Bu dönemde, dolar bazında ana sanayi ihracatı yüzde 15, tedarik sanayi ihracatı ise yüzde 7 oranında arttı.
2025’in ilk yarısında toplam pazar, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 5 artarak 629 bin 56 adet düzeyinde gerçekleşti. Bu dönemde, otomobil pazarı da yüzde 5 oranında artış sağladı ve 488 bin 3 adet oldu. Ticari araç pazarına bakıldığında ise yılın ilk altı ayında, bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla toplam ticari araç pazarı yüzde 2, hafif ticari araç pazarı yüzde 4 büyürken ağır ticari araç pazarında yüzde 8 gerileme yaşandı. 2025 yılı Ocak-Haziran döneminde otomobil satışlarındaki yerli araç payı yüzde 29, hafif ticari araç pazarında yerli araç payı ise yüzde 20 olarak gerçekleşti.
Hal böyleyken, iki Çinli üreticiden de bir üretim haberi var.
Dünyanın önde gelen küresel otomotiv satış ve dağıtım şirketlerinden ATMO Group ile Türkiye’nin önde gelen sanayi kuruluşlarından Urzema Holding’in kurduğu ortak girişim grubu Urzat, eylül ayı itibarıyla Eskişehir’de üretime başlıyor. Bu kapsamda SWM, Türkiye’de üretime başlayan ilk Çinli marka olurken aralık ayında diğer Çinli marka JAC da elektrikli yeni aracı E30X’in üretimine Urzat projesiyle start verecek. Urzat projesiyle kendileri için en önemli adımı attıklarını söyleyen ATMO Group Üst Yöneticisi (CEO) Anton Chernov, “Üretim serüvenimiz Türkiye’de başlıyor. Hedefimiz, bugün itibariyle otomotiv sektöründe Çinli markaların elinde olan güç merkezini Urzat projesiyle Eskişehir’e getirmek” diyor. Küresel dünyada yeni oyun değiştiricinin tedarik zinciri olduğunu ifade eden Urzema Holding CEO’su Murat Ertaş ise “Tedarik zinciri küresel pazardan Türkiye’ye doğru kaymalı. Bazı markalar gittikleri ülkelere yatırım yaparken yan sanayilerini de oraya getirir ve aslında kendi ülkesine ait ürünleri bizim ülkemizde montajlar ve sanki yerli malı gibi bize sunarlar. Biz bunun yerine tedarik zinciri ekibimizle birlikte Türkiye’deki yetenekli yerli tedarikçilerle geniş bir tedarik zinciri ağı kurmaya çalıştık, bunda da başarılı olduk” diye konuştu. Eylülde banttan inmeye başlayacak ilk modelin G01 PRO olacağını söyleyen SWM ve JAC Türkiye Ticari Operasyonlar Direktörü Burak Azmanoğlu da “SWM markasıyla 2026 yılında G03F modelimizi, 2027 yılına geldiğimizde de bir MPV modele daha yerli üretim bandına dahil edeceğiz. Öte yandan diğer markamız JAC modelleri de Eskişehir’de üretime başlıyor. 1964’ten bu yana çalışmalarına devam eden ve 600 bin adetlik küresel satış hacmine sahip JAC’ın ilk modeli E30X olacak ve yıl sonu itibariyle üretimine başlanacak. Önümüzdeki sene JAC’ın PHEV pick-up modeli, ardından 2027’de de hem hibrit hem elektrikli olarak bir SUV model daha üretim hattına dahil olacak” diyor.
Öte yandan BYD fabrikası ne durumda. Merak konusu bu.
Biliyorsunuz, ÇED raporuna göre BYD 2026 yılında Manisa’daki, Akgedik mahallesinin alt tarafında, arazide kurulacak olan fabrikada üretime başlaması gerekiyor. Aslında bu Akgedik mahallesi, bir süre sonra burada olmayacakmış. Buradaki konutlar istimlak edilip, buraya TOKi tarafından toplu konutlar inşaa edileceği söyleniyor.
Birkaç ay önce UZYAR INŞAAT’in makinaları burada düzleme çalışmaları yapıyormuş. Yollar yapılmış. Ama hala toprak. Yakındaki bir dere islahı yapılmış. Betonun üzerine çitler çekilmiş. Araziye iki büyük trafo yerleştirilmiş. Ama, başka hiçbir hareket yok.
Hatırlarsınız.
Bu arazi daha önce Volkswagen’e tahsis edilmişti. Ama, ne yazık bu gerçekleşmedi, Marka yatırımdan vazgeçti.
Bu şartlarda burada üretim yapılması zor.
Ama, bu 2026’da üretim yapılamayacağı anlamına gelmiyor.
Daha önce bu köşemde yazmıştım. Aldığım bir duyuma göre BYD, Türkiye’de üretim yapan fabrikalardan birinde bant kiralamayı düşünüyormuş. Bunun için de TOGG’dan destek almayı düşünüyormuş. Öte yandan bir de eski Honda Fabrikası var. Belki Havaş’ın sahibi, Honda fabrikasını da satın alan Mehmet Rüştü Başaran’la bir görüşme de fayda sağlayabilir.
Çünkü herkes, ben dahil BYD’nin güzel otomobillerinin Türkiye’de bir an önce üretime başlamasını bekliyor.
Huzurlu bir ay dileklerimle…
